Leugens.nl

Het liegen als onderdeel van een nieuwe strategie 

Trump, zijn gevolg en hoge en lage leugens

Arrogantie leidt tot verkeerde oordelen over de redenen van het liegen door de nieuwe president en zijn staf .

Gelezen: column Bloomberg, via De Bicker

Natuurlijk had Leugens.nl een dagtaak moeten hebben aan het schrijven over de leugens van de nieuwe Amerikaanse president, zeker die nu verdacht veel beginnen te neigen naar 1984. Lees bijvoorbeeld dit stuk van Sander Duivestein op mijn andere site Netkwestie.

Econoom Tyler Cowen legt uit dat het te eenvoudig is om de leugens van Trump louter te verklaren van uit het ‘normale’ doel van de leugenaar: zijn gehoor misleiden. Zo heeft het dwingen van ondergeschikten om mee te doen aan het liegen ook tot doel om hen in het gareel te houden. Ze worden volgens Cowen in een keten van leugens afhankelijker van hun baas.

Een tweede aspect, samenhangend, is vertrouwen. Trump omgeeft zich bij voorkeur door familieleden, omdat hij hen vertrouwt. Van anderen om hem heen test de leider de ‘onvoorwaardelijke trouw’ door ze op de proef te stellen met domme opdrachten. Dit is het ‘loyaliteitsfilter’. (Dit lijkt me overigens nauw verbonden met de door Cowen eerstgenoemde reden.)

Trump maakt geen moeilijke doelbewuste afwegingen om zijn staf te laten liegen – zie artikel New York Times – maar heeft goede ervaringen uit het verleden met liegen en bluffen en zet die gewoonte voort als president – zeker na het succes van de methode gedurende de verkiezingen.

Hoge en lage leugens

Daarnaast betoogt Cowen dat we onderscheid moeten maken tussen hoge en lage leugens. ‘Hoge’ leugens worden gebezigd door diplomaten en politici, omdat ze voor nooit ondubbelzinnig kunnen zijn. Ze moeten op verschillende tijdstippen steeds anderen voor hun handelen en standpunten winnen. Maar ook deze diplomatieke uitingen wijken af van de onmiskenbare waarheid. Misschien is het eenvoudig jokken en ontwijken van bijvoorbeeld premier Mark Rutte hiervan een gevolg.

‘Lage’ leugens is de term van Cowen voor evidente misleiding, zoals nu door Trump frequent, hard en moedwillig gebezigd. Met een totale onverschilligheid over de verontwaardiging bij een deel van het gehoor. Wij elitaire lieden (de meeste journalisten zijn elitair) zijn gewend geraakt aan de ‘hoge leugens’ en spelen daar op in.

De tegenstanders van Trump moeten dat onderscheid begrijpen, anders onderschatten ze dat de aantrekkingskracht van Trump met zijn lage leugens, een gevolg is van de hoge leugens – echt en vermeend – waar het publiek van Trump schoon genoeg van heeft. Ze voelen zich veel meer verwant met de taal van Trump dan met de uitingen van de politiek en media.

Volgens Cowen is er sprake van ‘arrogante rechtschapenheid’ bij degenen die nu geen genoeg kunnen krijgen van het veroordelen van de leugens van Trump. Ze miskennen hoe weinig vertrouwen het publiek nog in hen heeft na alle ‘hoge’ leugens.

Het lage liegen, gevoed door wantrouwen,  vormen evenwel een korte termijn strategie om snel een aantal zaken naar de hand van Trump te zetten en af te rekenen met het recente verleden. Lange termijn vertrouwen is daaraan ondergeschikt gemaakt. Het is een strategie om de macht in Washington te vestigen.

Echter, wij die Trump zo hard veroordelen voor verschillende leugens en tergende besluiten, vrezen tegelijkertijd het moment dat we in de toekomst wellicht zullen moeten toegeven dat hij niet in alles ongelijk had.

Peter Olsthoorn | 29-01-17 09:53