Leugens.nl

Belangrijk oordeel Raad voor de Journalistiek 

Openbaar Ministerie wint van Vrij Nederland

Zware beschuldigingen niet onderbouwd, vindt Raad. VN bestrijdt de conclusie.

Gelezen: Uitspraak Raad voor de Journalistiek 26 januari 2010, Vrij Nederland reactie

We publiceerden eerder: Liegende officieren worden rechter op grond van een artikel in Vrij Nederland.

Klacht van:

Bart Nieuwenhuizen, hoofdofficier van justitie van het Landelijk Parket
Marjolein Verwiel
Michiel Zwinkels
Cees van Spierenburg
Saskia de Vries

Tegen Vrij Nederland:

Marian Husken
Harry Lensink
Frits van Exter, hoofdredacteur

Op 15 augustus 2009 publiceerde VN van Husken en Lensink Sjoemelen loont met het chapeau ”˜Beloning voor blunderende officieren van justitie’. Citaten:

Intro: “De rechtbank in Den Bosch liet onlangs verdachten vrijuit gaan omdat het OM over de schreef was gegaan. Dat was niet voor het eerst. Uit onderzoek van Vrij Nederland blijkt dat officieren van justitie vaker willens en wetens fouten maken. Zonder dat er sancties volgen.”

“De betrokken officier van het landelijk parket, Marjolein Verwiel, had opzettelijk een processtuk niet aan de verdediging gegeven. Er stond belangrijke informatie in: justitie had een deal gesloten met een getuige. En daar zat de pijn, want over die deal had het OM gelogen. (”¦)

Verwiel zette de verdediging buiten spel en probeerde de rechtbank in haar opzetje te betrekken. Ze had de rechters zelfs gevraagd om het stuk na lezing te vernietigen. Dat hadden de magistraten telefonisch ook toegezegd, beweerde de aanklager. Maar de drie rechters ontkenden dit ten stelligste.

Met haar opstelling schond de officier het principe van een eerlijke rechtsgang, waarbij alle betrokken partijen recht hebben op dezelfde informatie. De sanctie was navenant: de rechtbank verklaarde het OM niet-ontvankelijk en verweet Verwiel ”˜gebrek aan integriteit’”¦

“Natuurlijk, meestal gaat het goed, vooral in ”˜gewone’ strafzaken. En als er fouten worden gemaakt, gebeurt dat vaak uit slordigheid of door een te hoge werkdruk. Maar bij sommige cases schiet het OM uit de bocht. Dat zijn dan wel vaak dossiers waaraan van hogerhand prioriteit is toegekend. Daardoor komen officieren van justitie in de verleiding om – al dan niet met permissie – de grenzen van de wet op te zoeken.”

“Wat gebeurt er met aanklagers die een tik op de vingers hebben gekregen van de rechter? Gaat het OM over tot sancties? Volgt er demotie? Nee. Blunderende en ook mogelijk strafbaar handelende officieren worden gepromoveerd en schoppen het, zoals Inez Weski al zei, soms zelfs tot rechter.”

“De baas stelt zich voor zijn troepen, de advocatuur krijgt de schuld. Maar in historisch perspectief is het verzoek van [Harm] Brouwer slechts een poging om de boodschapper te onthoofden. Terwijl introspectie van zijn eigen organisatie meer op zijn plaats lijkt.”

De feiten staan in een kader met de namen van vermeende vals spelende en/of blunderende officieren van justitie die geen sanctie kregen:

Rolf de Groot
Lex Mooy
Annemieke Zwaneveld
Michiel Zwinkels
Ger Oldekamp
Monte van Capelle
Cees Spierenburg [sic]
Saskia de Vries
Charles van der Voort
Bernadette Edelhauser
Marií«tte Renckens

Op 19 september 2009 in Vrij Nederland van Husken en Lensink een vervolg Weer mis met het chapeau ”˜Justitií«le soap’:

Intro: “De rechtszaak tegen vermeend mensensmokkelaar ”˜Peter uit Eindhoven’ is het zoveelste hoofdstuk in de strijd tussen het blunderende OM en de advocaten.”

“In hun streven Peter en de zijnen te pakken, heeft het OM grote fouten gemaakt. De officier van justitie loog tegen de verdediging over een deal die zij met een belangrijke getuige had gemaakt. Dat pikte de rechtbank niet. De verdachten mochten op 23 juli naar huis. Tot woede van het OM, dat meteen hoger beroep instelde. De partijen slijpen ondertussen de messen. De verdediging van Peter heeft aangekondigd dat ze zelfs de rechters als getuigen willen horen – ongekend in de Nederlandse rechtspraak.”

In hun Klaagschrift stellen de Officieren dat de artikelen onjuist zijn en beschadigend voor het OM in het algemeen en klagers in het bijzonder. Feiten zijn niet gecheckt met wederhoor.

Ten onrechte wordt gesteld dat het OM veroordelingen belangrijker vindt dan waarheidsvinding en niet schroomt om opzettelijk regels te schenden en zelfs strafbare feiten te plegen om een veroordeling te bereiken. Ze bestrijden tevens dat leden van het OM die ”˜blunderen’ en mogelijk zelfs strafbare feiten plegen worden gepromoveerd”¦

In de genoemde rechtszaken zijn weliswaar fouten gemaakt, maar de door verweerders geuite beschuldigingen zijn onjuist. De termen ”˜sjoemelen’ en ”˜willens en wetens’ suggereren ten onrechte dat sprake is van opzettelijk onoorbaar handelen.

Met betrekking tot de Eindhovense zaak ging het volgens Verwiel om ”˜schriftelijke informatie’ en niet om een ”˜processtuk’, dus de verdediging had er geen recht op. Bovendien was de verdachte al vrijgelaten om andere redenen

Zwinkels ontkent telefoongesprekken te hebben afgeluisterd. Van Spierenburg heeft een deal niet geheel ontkend, maar een onderdeel ervan en daarover is vogklens hem niets afgesproken.

De Vries vindt ook ten onrechte hard beschuldigd te zijn en bestrijdt plaatsing van haar foto.

De Raad voor de Journalistiek oordeelt, in samenvatting:

Er is s onvoldoende onderscheid gemaakt tussen de door de vonnissen gedragen feiten en omstandigheden en de daarop gebaseerde meningen van de VN-journalisten.

De samenvatting en weergave van de is onzorgvuldig en schept een onjuist beeld van de gehele werkelijkheid.

“Bovendien is onvoldoende onderscheid gemaakt tussen de organisatie van het OM, de leden daarvan in hun ambt en individuele personen. Als gevolg daarvan bevatten de artikelen (tevens) ernstige beschuldigingen die niet zozeer zijn gericht tegen het beleid van het OM inzake het functioneren van officieren, maar ook individuele leden van het OM in hun persoon raken. Ook om die reden was extra zorgvuldigheid geboden.”

Wederhoor bij beschuldigden bleef achterwege.

De artikelen deugen dus niet volgens de Raad. VN vindt: In de overwegingen van de Raad is niets over een ondeugdelijke grondslag terug te vinden.

VN verwijst naar het verweer.

Peter Olsthoorn | 07-02-10 12:52