Leugens.nl

Niks miljardenverliezen in projecten, zegt Rekenkamer 

‘Flaters automatisering Rijk flagrant overdreven’

Over weinig zaken wordt zo veel gelogen als over ict.

Gelezen: Trouw, Rapport Rekenkamer

Over smoezen in de toepassing van informatie en communicatietechnologie (ict) is een aardig boek te vullen. De bron: de grote kloof in verwachtingen en begrip tussen technici en de gebruikers van techniek. Ook in projecten gaat het daardoor mis.

De media scheppen geen helderheid. Als ze dat als ze dat al zouden kunnen in de wirwar van berichten. Trouw vanmorgen: “De Nederlandse overheid geeft per jaar vier tot vijf miljard euro uit aan geheel of goeddeels mislukte automatiseringsprojecten. Ter vergelijking: dat is net zo veel als de aanleg van de hele Betuwelijn heeft gekost.”

Jan Friso Groote, hoogleraar computertechnologie aan de TU Eindhoven: “Zo heeft een Amerikaans onderzoeksbureau vastgesteld dat van alle it-projecten 30 procent helemaal nooit van de grond komt, 50 procent veel problemen geeft en slechts 20 procent echt geslaagd genoemd kan worden. Betrek dat op de Nederlandse uitgaven aan it, 18,5 miljard in 2004 volgens het CBS, en je hebt al ruim zes miljard aan compleet mislukte projecten en nog eens negen miljard aan automatisering met kleine tot grote problemen.”

De Amsterdamse Informaticahoogleraar Chris Verhoef in Trouw: “Vijf jaar geleden is voor het ministerie van Vrom onderzoek gedaan naar automatisering bij de overheid. De Rijksoverheid gaf toen jaarlijks 4 miljard euro aan automatisering uit, en de lagere overheden samen ook nog eens 4 miljard. Volgens dat onderzoek kwam maar liefst de helft van alle projecten nooit tot voltooiing.”

En in een eigen artikel deze maand noemt Verhoef de ruim 4 miljard euro die minister Ter Horst noemde voor 73 projecten in een brief aan de Tweede Kamer. De hele inventarisatie betreft projecten van 20 miljoen euro en groter. Het totaal overschrijdt de half miljard ruimschoots. Want de projecten lopen over meer jaren.

De Rekenkamer vandaag: “Uit gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (2006 en 2007) blijkt echter dat in 2004 in Nederland niet € 18,5 miljard, maar ongeveer € 12,6 miljard aan ICT investeringen is gedaan door bedrijfsleven en overheid samen. Hiervan komt ongeveer € 2,1 miljard voor rekening van de sector overheid (Rijk, RWT’s en andere overheden). Voor het Rijk alleen bedroegen de ICT-investeringen € 0,5 miljard, waarbij wij opmerken dat dit bedrag ook nog de investeringen in hard- en software voor de standaard bedrijfsvoering bevat. Het uiteindelijke totaalbedrag aan ICT-investeringen bij de overheid (€ 2,1 miljard) of het Rijk alleen (€ 0,5 miljard) is dus aanzienlijk lager dan het bedrag waar men in de media van uitgaat, namelijk 50% (aandeel overheid) van € 18,5 miljard.”

Heeft Jan Friso Groote de waarheid geweld aangedaan? Hij vindt van niet: “De Rekenkamer heeft niet op een rij gezet wat er aan projecten is begonnen de afgelopen jaren en welk bedrag aan schade daaruit voortvloeit. Want daar zijn we naar op zoek. De Rekenkamer gaat dat nog wel doen. Pas dan weten we meer.”

En klopt Chris Verhoef de zaak op? Hij zegt: “Ik kan het mis hebben hoor, maar de 500 miljoen per jaar lijkt me wat weinig. Maar als je de definitie maar goed kiest zou het kunnen. Maar volgens mij moet je er ook diensten als de UWV en de Belastingdienst bij nemen en dan kom je zeker tot één miljard aan automatisering per jaar.”

Gaat het dan goed met automatisering bij de Rijksoverheid? Nee, zegt de Rekenkamer. Maar dat is bekend. Er liggen al kritische rapporten van de Rekenkamer over de automatisering van de hulpdiensten (C2000), de politie, de premie-inning werknemersverzekeringen en het systeem P-Direkt en een kritisch rapport grip op Informatievoorziening (zonder bedragen).

Afgelopen week publiceerde Joep Dohmen van NRC Handelsblad een serie artikelen waaruit bleek dat de nieuwe automatisering van de Belastingdienst al jaren een brekebeen is. En nieuwe tegenvallers dienen zich aan.

Peter Olsthoorn | 29-11-07 14:47